ഫേസ്ബുക്ക് മാർക്കറ്റ്പ്ലേസിലെ ചതിക്കുഴികൾ: അയർലണ്ടിലെ മലയാളികൾ അറിഞ്ഞിരിക്കേണ്ട കാര്യങ്ങൾ

ഡബ്ലിൻ: ഓൺലൈൻ ഷോപ്പിംഗിന്റെ സൗകര്യങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന ഫേസ്ബുക്ക് മാർക്കറ്റ്പ്ലേസ് പോലുള്ള പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ അയർലണ്ടിൽ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ, ഈ സൗകര്യത്തിന്റെ മറവിൽ ഉപഭോക്താക്കളെ ലക്ഷ്യമിട്ട് പുതിയ തട്ടിപ്പുകൾ അരങ്ങേറുകയാണ്. ഡബ്ലിനിൽ വിൽപ്പനയ്ക്ക് വെച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു സാധനം വാങ്ങാനായി ബന്ധപ്പെടുമ്പോൾ, വിൽപ്പനക്കാരൻ യഥാർത്ഥത്തിൽ വിദൂര കൗണ്ടികളായ ഡൊണഗലിലോ കോർക്കിലോ ആണെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തുന്ന തട്ടിപ്പ് രീതിയാണ് ഇതിൽ പ്രധാനം. ഈ സാഹചര്യം മുതലെടുത്ത്, പണം മുൻകൂറായി ആവശ്യപ്പെട്ട് നിരവധി പേരെയാണ് തട്ടിപ്പുകാർ വഞ്ചിക്കുന്നത്.

ഈയൊരു തട്ടിപ്പ് ഒറ്റപ്പെട്ട സംഭവമല്ല, മറിച്ച് അയർലണ്ടിൽ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ഓൺലൈൻ സാമ്പത്തിക തട്ടിപ്പുകളുടെ ഒരു ഭാഗം മാത്രമാണ്. അയർലണ്ടിലെ സെൻട്രൽ ബാങ്കിന്റെ കണക്കുകൾ പ്രകാരം, 2023-ൽ മാത്രം ഏകദേശം €126 ദശലക്ഷം യൂറോയാണ് തട്ടിപ്പുകളിലൂടെ ജനങ്ങൾക്ക് നഷ്ടമായത്, ഇത് മുൻ വർഷത്തെ അപേക്ഷിച്ച് 26% വർദ്ധനവാണ് കാണിക്കുന്നത്. ഗാർഡയുടെ കണക്കുകൾ പ്രകാരം, 2025-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഷോപ്പിംഗ്, ഓൺലൈൻ ലേല തട്ടിപ്പുകളിൽ 200% വർദ്ധനവുണ്ടായിട്ടുണ്ട്.

വില കുറഞ്ഞ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്ത് ഉപഭോക്താക്കളുടെ പണം തട്ടിയെടുക്കുന്ന വ്യാജ വിൽപ്പനക്കാർ ഫേസ്ബുക്ക് മാർക്കറ്റ്പ്ലേസ്, ഡൺഡീൽ (DoneDeal), ആഡ്‌വെർട്സ്.ഐഇ (Adverts.ie) തുടങ്ങിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ സജീവമാണ്. അയർലണ്ടിന്റെ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ പ്രത്യേകതകളും ഉപഭോക്താക്കളുടെ വിശ്വാസ്യതയും മുതലെടുത്താണ് ഈ തട്ടിപ്പുകൾ വ്യാപകമാകുന്നത്. ഡബ്ലിൻ പോലുള്ള പ്രധാന നഗരങ്ങളിൽ പരസ്യം നൽകി കൂടുതൽ ആളുകളെ ആകർഷിക്കുകയും, പിന്നീട് തങ്ങൾ വിദൂരത്താണെന്ന് പറഞ്ഞ് നേരിട്ടുള്ള ഇടപാടുകൾ ഒഴിവാക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ് ഇവരുടെ പ്രധാന തന്ത്രം. ഈ റിപ്പോർട്ടിൽ, ഫേസ്ബുക്ക് മാർക്കറ്റ്പ്ലേസിൽ നടക്കുന്ന പ്രധാന തട്ടിപ്പുകളെക്കുറിച്ചും, അവയെ എങ്ങനെ തിരിച്ചറിയാമെന്നും, വഞ്ചിക്കപ്പെട്ടാൽ എന്തുചെയ്യണമെന്നും വിശദമായി പ്രതിപാദിക്കുന്നു.

1: ‘അഡ്വാൻസ് ഫീ’ തട്ടിപ്പ് പ്രവർത്തിക്കുന്ന വിധം

ഈ തട്ടിപ്പ് പല ഘട്ടങ്ങളിലൂടെയാണ് നടപ്പിലാക്കുന്നത്. ഉപഭോക്താവിന്റെ വൈകാരികവും യുക്തിപരവുമായ ചിന്തകളെ സ്വാധീനിച്ച് പണം തട്ടിയെടുക്കുക എന്നതാണ് തട്ടിപ്പുകാരുടെ ലക്ഷ്യം. ഓരോ ഘട്ടവും അടുത്ത ഘട്ടത്തിലേക്ക് ഇരയെ എത്തിക്കാനുള്ള ഒരു ചവിട്ടുപടിയാണ്.

സ്ഥലമാറ്റ തന്ത്രം – ദി ബെയ്റ്റ് ആൻഡ് സ്വിച്ച്

തട്ടിപ്പിന്റെ ആദ്യപടി ഉപഭോക്താവിനെ ആകർഷിക്കുക എന്നതാണ്. ഇതിനായി അവർ ചില പ്രത്യേക തന്ത്രങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു.

1. ആകർഷകമായ പരസ്യം: ക്യാമറ, ഫോൺ, ലാപ്ടോപ്പ് തുടങ്ങിയ വിലകൂടിയ ഇലക്ട്രോണിക് ഉപകരണങ്ങൾ വിപണി വിലയേക്കാൾ വളരെ കുറഞ്ഞ വിലയിൽ പരസ്യം ചെയ്യുന്നു. ഈ പരസ്യങ്ങളിലെ ചിത്രങ്ങൾ പലപ്പോഴും യഥാർത്ഥ റീട്ടെയിൽ വെബ്സൈറ്റുകളിൽ നിന്ന് എടുത്തവയായിരിക്കും, ഇത് ഉൽപ്പന്നത്തിന്റെ ഗുണമേന്മയെക്കുറിച്ച് ഉപഭോക്താവിന് തെറ്റായ ധാരണ നൽകുന്നു. പരസ്യത്തിൽ സ്ഥലം ഡബ്ലിൻ പോലുള്ള ഒരു പ്രധാന നഗരമായിരിക്കും നൽകിയിരിക്കുക.
2. കുറഞ്ഞ വിലയിൽ ആകൃഷ്ടനായി ഉപഭോക്താവ് വിൽപ്പനക്കാരനുമായി ബന്ധപ്പെടുന്നു. വിൽപ്പനക്കാരൻ വളരെ വേഗത്തിൽ പ്രതികരിക്കുകയും ഉൽപ്പന്നം ലഭ്യമാണെന്ന് ഉറപ്പുനൽകുകയും ചെയ്യും.
3. സ്ഥലംമാറ്റം: സംഭാഷണം പുരോഗമിക്കുമ്പോൾ, വിൽപ്പനക്കാരൻ താൻ യഥാർത്ഥത്തിൽ ഡൊണഗൽ, കോർക്ക് പോലുള്ള ദൂരെയുള്ള ഒരു കൗണ്ടിയിലാണെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ഇത് ഡബ്ലിനിലുള്ള ഒരു ഉപഭോക്താവിന് നേരിട്ട് പോയി സാധനം വാങ്ങുന്നത് അപ്രായോഗികമാക്കുന്നു. ഇതാണ് തട്ടിപ്പിന്റെ നിർണ്ണായക ഘട്ടം.
4.  
5. വ്യാജ പരിഹാരം: നേരിട്ടുള്ള ഇടപാട് അസാധ്യമാണെന്ന് വരുത്തിത്തീർത്ത ശേഷം, ആൻ പോസ്റ്റ് (An Post) പോലുള്ള വിശ്വസനീയമായ കൊറിയർ സർവീസ് വഴി രജിസ്റ്റേർഡ് തപാലായി അയച്ചുതരാമെന്ന് വിൽപ്പനക്കാരൻ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഇത് ഇടപാടിൽ ഒരു സുരക്ഷിതത്വ ബോധം സൃഷ്ടിക്കുന്നു.
6. പണം ആവശ്യപ്പെടൽ: സാധനം അയക്കുന്നതിന് മുമ്പായി മുഴുവൻ തുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു നിശ്ചിത തുകയോ അഡ്വാൻസായി ബാങ്ക് അക്കൗണ്ടിലേക്ക് (പലപ്പോഴും റെവല്യൂട്ട്) അയക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ചിലപ്പോൾ, കണ്ടെത്താൻ പ്രയാസമുള്ള മറ്റ് മാർഗ്ഗങ്ങളിലൂടെയും പണം ആവശ്യപ്പെടാറുണ്ട്.
7. അപ്രത്യക്ഷമാകൽ: പണം ലഭിച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ, വിൽപ്പനക്കാരൻ ഉപഭോക്താവിനെ എല്ലാ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിലും ബ്ലോക്ക് ചെയ്യുകയും അപ്രത്യക്ഷനാവുകയും ചെയ്യുന്നു. പലപ്പോഴും ഈ ഫേസ്ബുക്ക് പ്രൊഫൈലുകൾ വ്യാജമോ അല്ലെങ്കിൽ മറ്റാരുടെയെങ്കിലും ഹാക്ക് ചെയ്യപ്പെട്ട അക്കൗണ്ടുകളോ ആയിരിക്കും.
8. സമ്മർദ്ദ തന്ത്രം – തിരക്ക് കൂട്ടാനുള്ള അടവുകൾ

ഉപഭോക്താവിനെക്കൊണ്ട് തിടുക്കത്തിൽ തീരുമാനം എടുപ്പിക്കുന്നതിനായി തട്ടിപ്പുകാർ മനഃശാസ്ത്രപരമായ പല അടവുകളും പ്രയോഗിക്കുന്നു.

• മറ്റ് പലരും ഈ ഉൽപ്പന്നം വാങ്ങാൻ താല്പര്യം പ്രകടിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും അവർ ഉടൻ തന്നെ വന്ന് വാങ്ങാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നും പറഞ്ഞ് ഒരുതരം സമ്മർദ്ദം സൃഷ്ടിക്കുന്നു.
• ഉൽപ്പന്നം അവർക്കായി മാറ്റിവെക്കുന്നതിന് (block/secure) ഒരു നിശ്ചിത തുക, ഉദാഹരണത്തിന് €50 അല്ലെങ്കിൽ ഉൽപ്പന്ന വിലയുടെ 10%, അഡ്വാൻസായി നൽകാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ഇത് ‘അഡ്വാൻസ് ഫീ ഫ്രോഡ്’ എന്നറിയപ്പെടുന്ന തട്ടിപ്പിന്റെ ഒരു സാധാരണ രൂപമാണ്.
• ഈ സമ്മർദ്ദം മൂലം, “വില കുറഞ്ഞ ഈ അവസരം നഷ്ടപ്പെടുമോ” എന്ന ഭയത്താൽ ഉപഭോക്താവ് യുക്തിപരമായി ചിന്തിക്കാതെ വൈകാരികമായ ഒരു തീരുമാനം എടുക്കാൻ പ്രേരിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു.

വിൽപ്പനക്കാരനെ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള തട്ടിപ്പ് – DPD/കൊറിയർ ‘ഇൻഷുറൻസ്’ തട്ടിപ്പ്

ഈ തട്ടിപ്പിന്റെ മറ്റൊരു വശമാണ് വിൽപ്പനക്കാരെ ലക്ഷ്യം വെക്കുന്നത്. ഇതിന്റെ പ്രവർത്തന രീതി താഴെ പറയുന്നവയാണ്:

1. ഒരു “വാങ്ങുന്നയാൾ” (തട്ടിപ്പുകാരൻ) വിലപേശലില്ലാതെ വിൽപ്പനക്കാരൻ ആവശ്യപ്പെട്ട മുഴുവൻ തുകയും നൽകാൻ സമ്മതിക്കുന്നു. ഇത് തന്നെ ഒരു സംശയാസ്പദമായ കാര്യമാണ്.
2. തനിക്ക് നേരിട്ട് വരാൻ കഴിയില്ലെന്നും, പണം കൈവശം കൊടുത്തുവിട്ട് ഒരു കൊറിയർ (ഉദാഹരണത്തിന് DPD) വഴി സാധനം എടുപ്പിക്കാമെന്നും പറയുന്നു.
3. തുടർന്ന്, ഈ ഇടപാട് ആരംഭിക്കുന്നതിനായി വിൽപ്പനക്കാരൻ ഒരു ചെറിയ തുക “ഇൻഷുറൻസ് ഫീ” അല്ലെങ്കിൽ “കൊറിയർ ഫീ” ആയി മുൻകൂട്ടി അടയ്ക്കണമെന്ന് തട്ടിപ്പുകാരൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ഈ പണം ഈടാക്കുന്നതിനായി ഒരു വ്യാജ കൊറിയർ വെബ്സൈറ്റിന്റെ ലിങ്ക് അയച്ചുനൽകുകയും അതിലൂടെ കാർഡ് വിവരങ്ങൾ തട്ടിയെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
4. ഈ ഫീസ് അടച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ തട്ടിപ്പുകാരൻ അപ്രത്യക്ഷനാകുന്നു. ഒരു കൊറിയറും വരുന്നില്ല, വിൽപ്പനക്കാരന് പണം നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഈ തട്ടിപ്പുകളുടെയെല്ലാം അടിസ്ഥാന സ്വഭാവം ഒന്നുതന്നെയാണ്. വിദൂര ഇടപാടിന് ഒരു സാഹചര്യം സൃഷ്ടിക്കുക, വിശ്വാസ്യതയ്ക്കായി ആൻ പോസ്റ്റ്, DPD പോലുള്ള പേരുകൾ ഉപയോഗിക്കുക, തുടർന്ന് ഒരു ചെറിയ തുക അഡ്വാൻസായി ആവശ്യപ്പെടുക എന്നിവയാണ് ഇവരുടെ രീതി. പലപ്പോഴും തട്ടിപ്പുകാർ “the item” എന്നതുപോലുള്ള പൊതുവായ വാക്കുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത്, ഒരേ സമയം നിരവധി ആളുകളെ ലക്ഷ്യമിട്ട് മുൻകൂട്ടി തയ്യാറാക്കിയ സ്ക്രിപ്റ്റുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതുകൊണ്ടാകാം. ഇത് വ്യക്തിഗത തട്ടിപ്പുകളേക്കാൾ സംഘടിതമായ കുറ്റകൃത്യങ്ങളുടെ സ്വഭാവമാണ് കാണിക്കുന്നത്.

അവഞ്ചനയുടെ പല മുഖങ്ങൾ – മാർക്കറ്റ്പ്ലേസിലെ മറ്റ് തട്ടിപ്പുകൾ

ഫേസ്ബുക്ക് മാർക്കറ്റ്പ്ലേസിൽ ‘അഡ്വാൻസ് ഫീ’ തട്ടിപ്പ് മാത്രമല്ല നടക്കുന്നത്. ഉപഭോക്താക്കൾ അറിഞ്ഞിരിക്കേണ്ട മറ്റ് പലതരം വഞ്ചനകളും ഇവിടെ വ്യാപകമാണ്.

2.വ്യാജ വാടക പരസ്യങ്ങൾ – നിസ്സഹായതയെ മുതലെടുക്കൽ

അയർലണ്ടിലെ രൂക്ഷമായ ഭവന പ്രതിസന്ധി മുതലെടുത്ത് നടക്കുന്ന ക്രൂരമായ തട്ടിപ്പുകളിലൊന്നാണ് വ്യാജ വാടക പരസ്യങ്ങൾ.

• തട്ടിപ്പുകാർ ഡബ്ലിൻ പോലുള്ള നഗരങ്ങളിൽ ആകർഷകമായ വാടകയ്ക്ക് വീടുകളുടെ പരസ്യം നൽകുന്നു. പലപ്പോഴും യഥാർത്ഥ വീടുകളുടെ ചിത്രങ്ങളാണ് ഇവർ ഉപയോഗിക്കുന്നത്.
• തങ്ങൾ വിദേശത്താണെന്നോ മറ്റ് അസൗകര്യങ്ങളുണ്ടെന്നോ കാരണം പറഞ്ഞ് വീട് നേരിട്ട് കാണിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് ഒഴിഞ്ഞുമാറുന്നു.
• വീട് “ഉറപ്പിക്കുന്നതിനായി” ഡെപ്പോസിറ്റ് മുൻകൂറായി അടയ്ക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ഈ തട്ടിപ്പുകൾക്ക് ഇരയാകുന്നവരിൽ ഭൂരിഭാഗവും രാജ്യത്ത് പുതുതായി എത്തുന്നവരും വിദ്യാർത്ഥികളുമാണ്. ഇവർക്ക് ഇവിടുത്തെ വാടക വിപണിയെക്കുറിച്ച് വ്യക്തമായ ധാരണയില്ലാത്തതും താമസിക്കാൻ ഒരിടം കണ്ടെത്താനുള്ള തിടുക്കവുമാണ് തട്ടിപ്പുകാർ മുതലെടുക്കുന്നത്.
• ഇതേ തട്ടിപ്പ് രീതി ഡൊണഗലിലെ ഹോളിഡേ ഹോമുകളുടെ പേരിലും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്, അവിടെയും ഡെപ്പോസിറ്റ് വാങ്ങി ആളുകളെ വഞ്ചിക്കുന്നതായി കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.

ഓവർപേയ്‌മെന്റ്, ഫിഷിംഗ് തട്ടിപ്പുകൾ

മറ്റ് ചില തട്ടിപ്പുകൾ സാമ്പത്തിക ഇടപാടുകളെയും വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങളെയും ലക്ഷ്യം വെച്ചുള്ളതാണ്.

• ഓവർപേയ്‌മെന്റ് (Overpayment): ഒരു തട്ടിപ്പുകാരനായ “വാങ്ങുന്നയാൾ”, വിൽപ്പനക്കാരൻ ആവശ്യപ്പെട്ടതിലും കൂടുതൽ തുക അടച്ചതായി ഒരു വ്യാജ പേയ്‌മെന്റ് രസീത് അയച്ചുനൽകുന്നു. തുടർന്ന്, അധികമായി അടച്ച തുക തിരികെ നൽകാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു പേയ്‌മെന്റും നടന്നിട്ടുണ്ടാവില്ല, വിൽപ്പനക്കാരന് പണം നഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യും.
• ഫിഷിംഗ്/വെരിഫിക്കേഷൻ കോഡ് (Phishing/Verification Codes): ഉപഭോക്താക്കളുടെ ഫോൺ നമ്പർ വാങ്ങി, അവർക്ക് വരുന്ന വെരിഫിക്കേഷൻ കോഡുകൾ (ഉദാഹരണത്തിന്, ഗൂഗിൾ വോയിസ് കോഡ്) തന്ത്രപരമായി കൈക്കലാക്കി അവരുടെ അക്കൗണ്ടുകൾ തട്ടിയെടുക്കുന്നു. ഈ അക്കൗണ്ടുകൾ പിന്നീട് മറ്റ് തട്ടിപ്പുകൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്നു.
• ഗിഫ്റ്റ് കാർഡ് തട്ടിപ്പ് (Gift Card Scams): പണം കണ്ടെത്താൻ പ്രയാസമായതിനാൽ തട്ടിപ്പുകാർ ഗിഫ്റ്റ് കാർഡുകളായി പണം ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ഇത് പണം നേരിട്ട് നൽകുന്നതിന് തുല്യമാണ്.

ഈ തട്ടിപ്പുകൾ അയർലണ്ടിലെ പ്രത്യേക സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക സാഹചര്യങ്ങളെ മുതലെടുക്കുന്നതായി കാണാം. ഉദാഹരണത്തിന്, ഭവന പ്രതിസന്ധി വാടക തട്ടിപ്പുകൾക്ക് വളക്കൂറുള്ള മണ്ണൊരുക്കുന്നു. ഇത് തട്ടിപ്പുകാർ ഓരോ രാജ്യത്തെയും പ്രാദേശിക ബലഹീനതകൾ പഠിച്ച് അതനുസരിച്ച് തന്ത്രങ്ങൾ മെനയുന്നു എന്നതിന്റെ തെളിവാണ്. പണം തട്ടിയെടുക്കുന്ന തട്ടിപ്പുകൾക്ക് പുറമെ, വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ശേഖരിച്ച് ഭാവിയിൽ കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമായ തട്ടിപ്പുകൾ നടത്താൻ ലക്ഷ്യമിടുന്ന ഒരു വിഭാഗം കുറ്റവാളികളും സജീവമാണ്.

ഔദ്യോഗിക പ്രതികരണം – ഗാർഡയുടെയും ഉപഭോക്തൃ സംരക്ഷണ ഏജൻസികളുടെയും മുന്നറിയിപ്പുകൾ

അയർലണ്ടിലെ പോലീസ് സേനയായ ആൻ ഗാർഡ (An Garda Síochána) ഓൺലൈൻ തട്ടിപ്പുകളെക്കുറിച്ച് പൊതുജനങ്ങൾക്ക് നിരന്തരം മുന്നറിയിപ്പുകൾ നൽകുന്നുണ്ട്.

• സൈബർ കുറ്റവാളികളുമായി യാതൊരുവിധ ഇടപാടുകളും നടത്തരുതെന്നും, അവർ ആവശ്യപ്പെടുന്ന പണം നൽകരുതെന്നും ഗാർഡ ഉപദേശിക്കുന്നു.
• അപരിചിതരിൽ നിന്നുള്ള ഫോൺ കോളുകളോ സന്ദേശങ്ങളോ ലഭിച്ചാൽ അതീവ ജാഗ്രത പുലർത്തുക.
• തട്ടിപ്പിനിരയായാൽ ഉടൻ തന്നെ അടുത്തുള്ള ഗാർഡ സ്റ്റേഷനിൽ പരാതി നൽകുക.
• ക്രിസ്മസ് പോലുള്ള ആഘോഷവേളകളിൽ ഓൺലൈൻ തട്ടിപ്പുകൾ വർധിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നും ഗാർഡ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്നു.
• വ്യാജ പരസ്യങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനായി ഗാർഡ ഡൺഡീൽ പോലുള്ള പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളുമായി സഹകരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്.

CCPC-യും ഉപഭോക്തൃ അവകാശങ്ങളും

അയർലണ്ടിലെ കോമ്പറ്റീഷൻ ആൻഡ് കൺസ്യൂമർ പ്രൊട്ടക്ഷൻ കമ്മീഷൻ (CCPC) ഉപഭോക്താക്കളുടെ അവകാശങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.

• വിശ്വസ്തരായ വിൽപ്പനക്കാരിൽ നിന്ന് മാത്രം സാധനങ്ങൾ വാങ്ങുക, അവിശ്വസനീയമായ വിലക്കുറവുകളിൽ വഞ്ചിതരാകാതിരിക്കുക, ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ സുരക്ഷാ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പരിശോധിക്കുക എന്നിവയാണ് CCPC-യുടെ പ്രധാന ഉപദേശങ്ങൾ.
• 2022-ലെ ഉപഭോക്തൃ അവകാശ നിയമം (Consumer Rights Act 2022) അനുസരിച്ച്, ഒരു ഓൺലൈൻ മാർക്കറ്റ്പ്ലേസിലെ വിൽപ്പനക്കാരൻ ഒരു ബിസിനസ് സ്ഥാപനമാണോ അതോ ഒരു വ്യക്തിയാണോ എന്ന് വ്യക്തമാക്കേണ്ടതുണ്ട്. കാരണം, ഒരു വ്യക്തിയിൽ നിന്ന് വാങ്ങുമ്പോൾ ഉപഭോക്തൃ നിയമങ്ങൾക്കുള്ള സംരക്ഷണം കുറവായിരിക്കും. ഇതിനെ ‘വാങ്ങുന്നയാൾ സൂക്ഷിക്കുക’ (buyer beware) തത്വം എന്ന് പറയുന്നു.
• സോഷ്യൽ മീഡിയ തട്ടിപ്പുകളെക്കുറിച്ചും CCPC പ്രത്യേക മുന്നറിയിപ്പുകൾ നൽകുന്നുണ്ട്.

മെറ്റ/ഫേസ്ബുക്കിന്റെ നിലപാടും വിമർശനങ്ങളും

ഫേസ്ബുക്കിന്റെ മാതൃ കമ്പനിയായ മെറ്റ (Meta), തങ്ങളുടെ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ തട്ടിപ്പുകൾ തടയാൻ സാങ്കേതികവിദ്യയിലും ആളുകളിലും നിക്ഷേപം നടത്തുന്നുണ്ട്. മുൻകൂറായി പണം നൽകാതിരിക്കുക, സംഭാഷണങ്ങൾ ഫേസ്ബുക്ക് മെസഞ്ചറിൽ മാത്രം ഒതുക്കുക, സംശയാസ്പദമായ ഉപയോക്താക്കളെ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുക തുടങ്ങിയ സുരക്ഷാ നിർദ്ദേശങ്ങൾ അവർ നൽകുന്നു.

എന്നാൽ, ഈ അവകാശവാദങ്ങൾക്ക് വിപരീതമായി, തട്ടിപ്പുകളെക്കുറിച്ച് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടും ഫേസ്ബുക്ക് നടപടിയെടുക്കുന്നില്ലെന്ന് നിരവധി ഉപയോക്താക്കൾ പരാതിപ്പെടുന്നു.ഫേസ്ബുക്കിന്റെ ഓട്ടോമേറ്റഡ് സംവിധാനങ്ങളും മനുഷ്യ പരിശോധകരും പലപ്പോഴും വ്യക്തമായ തട്ടിപ്പുകൾ പോലും തടയുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുന്നുവെന്ന് പ്രോപബ്ലിക്ക (ProPublica) പോലുള്ള അന്വേഷണാത്മക മാധ്യമങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യക്തികൾ തമ്മിലുള്ള വിൽപ്പനയിൽ (C2C) നിയമപരമായ പരിരക്ഷ കുറവായതിനാൽ, തട്ടിപ്പുകാർക്ക് കുറഞ്ഞ അപകടസാധ്യതയിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒരു ഇടമായി ഫേസ്ബുക്ക് മാർക്കറ്റ്പ്ലേസ് മാറിയിരിക്കുന്നു.

വാങ്ങുന്നവർക്കും വിൽക്കുന്നവർക്കും ഒരു സുരക്ഷാ വഴികാട്ടി

ഫേസ്ബുക്ക് മാർക്കറ്റ്പ്ലേസിൽ സുരക്ഷിതമായി ഇടപാടുകൾ നടത്താൻ സഹായിക്കുന്ന ചില പ്രായോഗിക നിർദ്ദേശങ്ങൾ താഴെ നൽകുന്നു.

• ഇടപാടിന് മുമ്പ്: വിൽപ്പനക്കാരന്റെ പ്രൊഫൈൽ പരിശോധിക്കുക. പുതിയതും, കുറച്ച് സുഹൃത്തുക്കളുള്ളതും, റിവ്യൂകൾ ഇല്ലാത്തതുമായ പ്രൊഫൈലുകൾ സംശയാസ്പദമാണ്.”വിശ്വസിക്കാൻ കഴിയാത്തത്ര നല്ല” വിലയാണെങ്കിൽ അത് ഒരു ചതിയായിരിക്കാം.
• സംഭാഷണത്തിനിടെ: എല്ലാ സംഭാഷണങ്ങളും ഫേസ്ബുക്ക് മെസഞ്ചറിൽ മാത്രം നടത്തുക. വാട്ട്സ്ആപ്പിലേക്കോ ഇമെയിലിലേക്കോ സംഭാഷണം മാറ്റാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടാൽ വിസമ്മതിക്കുക.ഫോൺ നമ്പർ, വെരിഫിക്കേഷൻ കോഡുകൾ തുടങ്ങിയ വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ ഒരിക്കലും പങ്കുവെക്കരുത്. കൂടുതൽ ചിത്രങ്ങളോ വിവരങ്ങളോ നൽകാൻ വിൽപ്പനക്കാരൻ വിസമ്മതിച്ചാൽ സംശയിക്കണം.
• ഇടപാട് നടത്തുമ്പോൾ: സാധനങ്ങൾ, പ്രത്യേകിച്ച് വിലകൂടിയവ, നേരിട്ട് കണ്ട് പരിശോധിച്ചതിന് ശേഷം മാത്രം വാങ്ങുക. ഇതിനായി സുരക്ഷിതമായ ഒരു പൊതുസ്ഥലം തിരഞ്ഞെടുക്കുക. ചില ഗാർഡ സ്റ്റേഷനുകളിൽ ഇതിനായി പ്രത്യേക സ്ഥലങ്ങൾ ഒരുക്കിയിട്ടുണ്ട്.
• പണമടയ്ക്കൽ: കാണാത്ത ഒരു സാധനത്തിന് ഒരിക്കലും മുൻകൂറായി പണം നൽകരുത്. നേരിട്ടുള്ള ഇടപാടുകൾക്ക് പണം ഉപയോഗിക്കുന്നതാണ് ഏറ്റവും സുരക്ഷിതം. ഓൺലൈനായി പണമടയ്ക്കുകയാണെങ്കിൽ, പേപാൽ ഗുഡ്സ് & സർവീസസ് (PayPal Goods & Services) പോലുള്ള സുരക്ഷിതമായ മാർഗ്ഗങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുക. ബാങ്ക് ട്രാൻസ്ഫർ, റെവല്യൂട്ട്, ഗിഫ്റ്റ് കാർഡുകൾ തുടങ്ങിയവ ഒഴിവാക്കുക, കാരണം ഇവയിലൂടെ നഷ്ടപ്പെട്ട പണം വീണ്ടെടുക്കാൻ പ്രയാസമാണ്.

“ഞാൻ വഞ്ചിക്കപ്പെട്ടു” – പണം വീണ്ടെടുക്കാനും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യാനുമുള്ള വഴികൾ

നിങ്ങൾ ഒരു തട്ടിപ്പിന് ഇരയായാൽ, പരിഭ്രാന്തരാകാതെ താഴെ പറയുന്ന നടപടികൾ സ്വീകരിക്കുക.

ഘട്ടം 1: നിർത്തുക, സുരക്ഷിതമാക്കുക

• തട്ടിപ്പുകാരനുമായുള്ള എല്ലാ ആശയവിനിമയങ്ങളും ഉടൻ നിർത്തുക. കൂടുതൽ പണം അയക്കരുത്.
• നിങ്ങളുടെ ബാങ്ക് അല്ലെങ്കിൽ കാർഡ് വിവരങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ, ഉടൻ തന്നെ ബാങ്കുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് കാർഡ് ബ്ലോക്ക് ചെയ്യുകയും അക്കൗണ്ട് സുരക്ഷിതമാക്കുകയും ചെയ്യുക.
• നിങ്ങളുടെ സോഷ്യൽ മീഡിയ, ഇമെയിൽ അക്കൗണ്ടുകളുടെ പാസ്‌വേഡുകൾ മാറ്റുക. Ref

ഘട്ടം 2: അധികാരികളെ അറിയിക്കുക

• അടുത്തുള്ള ഗാർഡ സ്റ്റേഷനിൽ പരാതി നൽകുക. പരസ്യത്തിന്റെ സ്ക്രീൻഷോട്ടുകൾ, ചാറ്റ് ലോഗുകൾ, പേയ്‌മെന്റ് വിവരങ്ങൾ, തട്ടിപ്പുകാരന്റെ പ്രൊഫൈൽ വിവരങ്ങൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ എല്ലാ തെളിവുകളും ഹാജരാക്കുക.
• തട്ടിപ്പുകാരന്റെ പ്രൊഫൈലും പരസ്യവും ഫേസ്ബുക്കിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുക.

ഘട്ടം 3: പണം വീണ്ടെടുക്കാൻ ശ്രമിക്കുക

• ചാർജ്ബാക്ക് (Chargeback): നിങ്ങൾ ഡെബിറ്റ് കാർഡ്, ക്രെഡിറ്റ് കാർഡ്, അല്ലെങ്കിൽ പേപാൽ വഴിയാണ് പണമടച്ചതെങ്കിൽ, നിങ്ങളുടെ ബാങ്കിനോട് ‘ചാർജ്ബാക്ക്’ ആവശ്യപ്പെടാം. ഇത് പണം തിരികെ ലഭിക്കാനുള്ള ഒരു പ്രധാന മാർഗമാണ്.
• ബാങ്ക് ട്രാൻസ്ഫർ: ബാങ്ക് ട്രാൻസ്ഫർ (റെവല്യൂട്ട് ഉൾപ്പെടെ) വഴിയാണ് പണം നൽകിയതെങ്കിൽ, പണം വീണ്ടെടുക്കാൻ വളരെ പ്രയാസമാണ്. എങ്കിലും, ഉടൻ തന്നെ ബാങ്കിനെ അറിയിച്ചാൽ അവർക്ക് ഫണ്ട് തിരിച്ചുവിളിക്കാൻ ശ്രമിക്കാവുന്നതാണ്.
• കണ്ടെത്താനാവാത്ത മാർഗ്ഗങ്ങൾ: വെസ്റ്റേൺ യൂണിയൻ പോലുള്ള മണി ട്രാൻസ്ഫർ സേവനങ്ങൾ വഴിയോ ഗിഫ്റ്റ് കാർഡുകൾ വഴിയോ ആണ് പണം നൽകിയതെങ്കിൽ, ആ പണം തിരികെ ലഭിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല.

ഘട്ടം 4: റിക്കവറി തട്ടിപ്പുകളെക്കുറിച്ച് ജാഗ്രത പാലിക്കുക

തട്ടിപ്പിനിരയായവരെ വീണ്ടും ലക്ഷ്യമിടുന്ന മറ്റൊരു തട്ടിപ്പാണ് ‘റിക്കവറി സ്കാം’. നഷ്ടപ്പെട്ട പണം വീണ്ടെടുത്ത് നൽകാമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്ത് ഒരു നിയമ സ്ഥാപനമെന്നോ ഏജൻസിയെന്നോ വ്യാജേന ഇവർ നിങ്ങളെ സമീപിക്കും. ഇതിനായി ഒരു മുൻകൂർ ഫീസ് ആവശ്യപ്പെടും. ഇത് മറ്റൊരു അഡ്വാൻസ് ഫീ തട്ടിപ്പ് മാത്രമാണ്.

പലപ്പോഴും, വഞ്ചിക്കപ്പെട്ടതിലുള്ള നാണക്കേട് കാരണം ഇരകൾ സംഭവം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യാൻ മടിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഈ തട്ടിപ്പുകാർ വളരെ ആസൂത്രിതമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന കുറ്റവാളികളാണെന്നും, നാണക്കേട് വിചാരിക്കാതെ ഉടനടി നടപടിയെടുക്കുകയാണ് വേണ്ടതെന്നും ഓർക്കുക.

ഡിജിറ്റൽ മാർക്കറ്റിലെ ജാഗ്രത അനിവാര്യം

ഫേസ്ബുക്ക് മാർക്കറ്റ്പ്ലേസ് പോലുള്ള പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകൾ നൽകുന്ന സൗകര്യങ്ങൾ വളരെ വലുതാണെങ്കിലും, അവയുടെ മറവിൽ പതിയിരിക്കുന്ന അപകടങ്ങളെക്കുറിച്ച് നാം ബോധവാന്മാരായിരിക്കണം. സ്ഥലമാറ്റ തന്ത്രം, വാടക തട്ടിപ്പുകൾ, അഡ്വാൻസ് ഫീ ആവശ്യപ്പെടൽ തുടങ്ങിയവയാണ് പ്രധാനമായും ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട കാര്യങ്ങൾ.

ഈ റിപ്പോർട്ടിൽ ചർച്ച ചെയ്തതുപോലെ, ഒരിക്കലും ഒരു ഉൽപ്പന്നം കാണാതെ മുൻകൂറായി പണം നൽകരുത്, എല്ലായ്പ്പോഴും നേരിൽ കണ്ട് ഇടപാട് നടത്താൻ ശ്രമിക്കുക, നിങ്ങളുടെ സഹജാവബോധത്തെ വിശ്വസിക്കുക എന്നിവയാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട സുരക്ഷാ മാർഗ്ഗങ്ങൾ. അയർലണ്ടിലെ മലയാളി സമൂഹം ഈ തട്ടിപ്പുകളെക്കുറിച്ച് ബോധവാന്മാരാകുകയും, സുരക്ഷിതമായ ഓൺലൈൻ ഇടപാടുകൾക്കായി ജാഗ്രത പുലർത്തുകയും ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.